MEMUR DİSİPLİN SORUŞTURMASINA İTİRAZ VE İPTAL DAVASI

Devlet memurları, görevlerini yaparken veya görevleriyle ilgili olarak bazı kurallara uymak zorundadır. Bu kurallara aykırı davranışlarda bulunan memurlara, disiplin mevzuatına göre çeşitli cezalar verilebilir. Memur disiplin cezaları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenmiştir. Bu cezalar şunlardır:

– Uyarma Disiplin Cezası
– Kınama Disiplin Cezası
– Aylıktan Kesme Disiplin Cezası
– Kademe İlerlemesinin Durdurulması Disiplin Cezası
– Devlet Memurluğundan Çıkarma Disiplin Cezası

Bu cezaların hangi fiil ve hallerde verileceği, cezaların uygulanma şekli ve süresi, cezaların silinmesi ve affedilmesi gibi hususlar da yine aynı kanunda belirtilmiştir. Bu yazımızda, memur disiplin cezalarının kapsamı, verilme usulü ve sonuçları hakkında bilgi vermeye çalışacağız.

Memuru Uyarı Disiplin Cezası

Uyarma cezası, memurun görev ve davranışlarıyla ilgili olarak kendisine sözlü veya yazılı olarak yapılan uyarıdır. Bu ceza, en hafif disiplin cezasıdır ve memurun aylığına veya kademesine bir etkisi yoktur. Ancak, memurun siciline işlenir ve daha ağır bir disiplin cezasının verilmesine neden olabilir.

Uyarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller

Uyarma cezası, 657 sayılı Kanun’un 125/B-a bendinde sayılan fiil ve hallerde verilir. Bunlar şunlardır:

– Görev mahallinde veya görevle ilgili olarak amirlerine veya iş arkadaşlarına saygısızlık etmek,
– Görevle ilgili emir ve talimatlara aykırı hareket etmek,
– Görev sırasında dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranışlarda bulunmak,
– Göreve gelmemek veya görevden kaytarmak,
– Göreve sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek veya bu maddeleri görev mahallinde kullanmak,
– Devlete ait resmi araç, gereç veya benzeri eşyaları özel işlerinde kullanmak,
– Görev mahallinde siyasi veya ideolojik amaçlı toplantı yapmak, bildiri dağıtmak, pankart asmak gibi eylemlerde bulunmak,
– Görev mahallinde kumar oynamak veya oynatmak,
– Devlet sırlarını ifşa etmek,
– Yalan beyanda bulunmak veya sahte belge düzenlemek veya kullanmak.

Memuru Kınama Disiplin Cezası

Kınama cezası, memurun görev ve davranışlarıyla ilgili olarak kendisine yazılı olarak yapılan kınama bildirimidir. Bu ceza, uyarma cezasından daha ağır bir disiplin cezasıdır ve memurun siciline işlenir. Ancak, memurun aylığına veya kademesine bir etkisi yoktur.

Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller

Kınama cezası, 657 sayılı Kanun’un 125/B-b bendinde sayılan fiil ve hallerde verilir. Bunlar şunlardır:

– Amirlerine sözlü veya fiili olarak hakaret etmek,
– İş arkadaşlarına sözlü veya fiili olarak hakaret etmek veya onlara sataşmak,
– Vatandaşlara veya diğer kişilere sözlü veya fiili olarak hakaret etmek veya onlara sataşmak,
– Görevi kötüye kullanmak, görevi ihmalkarlıkla yapmak veya yapmamak,
– Görev mahallinde yüksek sesle bağırmak, gürültü yapmak, küfür etmek gibi davranışlarda bulunmak,
– Görev mahallinde siyasi veya ideolojik amaçlı konuşma yapmak, yazı yazmak, afiş asmak gibi eylemlerde bulunmak,
– Görev mahallinde kılık ve kıyafet kurallarına uymamak,
– Görev mahallinde silah taşımak veya kullanmak,
– Devlet memurluğuna girişte veya görevdeyken yalan beyanda bulunmak veya sahte belge düzenlemek veya kullanmak.

Kınama ve Uyarı Cezası Ne Kadar Sonra Silinir?

Kınama ve uyarı cezaları, memurun siciline işlenir ve memurun performans değerlendirmesinde olumsuz bir etkiye sahiptir. Ancak, bu cezalar belli bir süre sonra silinir. 657 sayılı Kanun’un 126. maddesine göre, kınama cezası verilen memurun sicili, cezanın verildiği tarihten itibaren üç yıl içinde başka bir disiplin cezası almaması halinde temize çıkarılır. Uyarma cezası verilen memurun sicili ise, cezanın verildiği tarihten itibaren iki yıl içinde başka bir disiplin cezası almaması halinde temize çıkarılır.

Memur Disiplin Soruşturmasına İtiraz ve İptal Davası

Memura verilen disiplin cezalarına karşı itiraz ve iptal davası açma hakkı vardır. Memur, kendisine tebliğ edilen disiplin cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde amirine itiraz edebilir. Amir, itirazı değerlendirerek on gün içinde kararını bildirir. Amir, itirazı kabul ederse disiplin cezasını kaldırır. Amir, itirazı reddederse veya süresi içinde karar vermezse memur, idare mahkemesine iptal davası açabilir. İptal davası, disiplin cezasının tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içinde açılmalıdır.

Memur Disiplin Soruşturmasına İtiraz Ederken ve İptal Davasında Nelere Dikkat Edilmelidir?

Memur disiplin soruşturmasına itiraz ederken ve iptal davası açarken aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir:

– İtiraz dilekçesinde veya dava dilekçesinde disiplin cezasının hangi fiil ve hale dayandığı, bu fiil ve halin gerçekleşmediği veya gerçekleşse bile disiplin cezasını gerektirmeyeceği açıkça belirtilmelidir.
– İtiraz dilekçesinde veya dava dilekçesinde disiplin soruşturmasının usulüne uygun yapılmadığı, delillerin yeterli olmadığı, savunma hakkının ihlal edildiği gibi iddialar varsa bunlar somut olarak ortaya konmalıdır.
– İtiraz dilekçesinde veya dava dilekçesinde disiplin cezasının orantısız olduğu, daha hafif bir ceza verilmesi gerektiği gibi iddialar varsa bunlar gerekçelendirilmelidir.
– İtiraz dilekçesinde veya dava dilekçesinde disiplin cezasının silinmesi veya affedilmesi gibi talepler varsa bunlar kanuna uygun olarak ileri sürülmelidir.