İçindekiler
Boşanma Davalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Boşanma, evlilik birliğinin sona ermesi anlamına gelir ve birçok hukuki sonuç doğurur. Boşanma davası açmak isteyen eşlerin, bu süreçte dikkat etmeleri gereken bazı hususlar vardır. Bu hususlar, boşanma davasının sonucunu ve tarafların haklarını etkileyebilir. Bu yazıda, boşanma davalarında dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi vermeye çalışacağız.
1) Boşanma Sebebi
Boşanma davası açmak için kanunda belirtilen boşanma sebeplerinden birinin varlığı gerekir.
Boşanma davası açmadan önce eşlerin boşanma sebeplerini, taleplerini ve haklarını iyi bilmeleri gerekir. Boşanma sebepleri genel ve özel olarak ikiye ayrılır. Genel boşanma sebebi evlilik birliğinin temelden sarsılmasıdır. Özel boşanma sebepleri ise kanunda sınırlı olarak sayılmıştır. Genel boşanma sebebi evlilik birliğinin temelden sarsılması, özel boşanma sebepleri ise zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz yaşam sürme, terk ve akıl hastalığıdır.
Boşanma davası açarken, hangi sebebe dayandığınızı açıkça belirtmeniz ve bu sebebi kanıtlamanız gerekir.
2) Boşanma Dava Dilekçesi
Boşanma davası açmak için boşanma dilekçesi hazırlamak zorunludur. Boşanma dilekçesinin boşanma alanında uzman bir avukat tarafından yazılması önemlidir. Boşanma dilekçesinde boşanma sebepleri, velayet, nafaka, tazminat gibi talepler açıkça belirtilmelidir.
Boşanma davası açmak isteyenlerin en önemli adımlarından biri boşanma dava dilekçesidir. Boşanma dava dilekçesi, boşanma sebeplerini, taleplerini ve delillerini içeren resmi bir belgedir.
Boşanma dava dilekçesi, boşanmak isteyen eşin veya avukatının aile mahkemesine sunması gereken bir belgedir. Boşanma dava dilekçesinde şu bilgiler yer almalıdır:
- Davacı ve davalının kimlik bilgileri, adresleri, telefon numaraları ve varsa avukatlarının bilgileri
- Evlilik tarihi, evlilik yeri ve evlilik cüzdanı numarası
- Çocukların varlığı, sayısı, yaşları ve velayet durumları
- Boşanma sebepleri ve bunları kanıtlayacak deliller
- Boşanmanın sonucunda talep edilen nafaka, tazminat, mal paylaşımı, velayet ve diğer hususlar
- Davacının imzası veya avukatının vekaletname ile imzası
- Boşanma dava dilekçesi mutlaka yazılı olarak verilmelidir. Sözlü olarak boşanma davası açılamaz.
- Boşanma dava dilekçesi aile mahkemesine verilmelidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemesine verilebilir.
- Boşanma dava dilekçesinde boşanma sebepleri açıkça belirtilmelidir. Boşanma sebepleri anlaşmalı boşanmada ortak irade beyanını, çekişmeli boşanmada ise yasal boşanma sebeplerini içermelidir.
- Boşanma dava dilekçesinde talep edilen nafaka, tazminat, mal paylaşımı, velayet ve diğer hususlar somut olarak belirtilmelidir. Taleplerin miktarı, süresi, ödeme şekli ve gerekçeleri açıkça yazılmalıdır.
- Boşanma dava dilekçesinde deliller sunulmalıdır. Deliller, boşanma sebeplerini ve talepleri destekleyen belge, tanık, bilirkişi raporu gibi kanıtlardır. Delillerin mahkemeye sunulması için gerekli süreler ve usuller mevzuata uygun olarak takip edilmelidir.
3) Boşanmanın Türü
Boşanma davaları, anlaşmalı ve çekişmeli olarak ikiye ayrılır. Anlaşmalı boşanma davası, evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde açılabilir. Anlaşmalı boşanma davasında, eşlerin boşanmaya ilişkin tüm konularda anlaştıkları bir protokol hazırlamaları ve mahkemeye sunmaları gerekir. Anlaşmalı boşanma davası, çekişmeli boşanma davasına göre daha kısa sürede ve daha az masrafla sonuçlanır. Çekişmeli boşanma davası ise, eşlerin boşanmaya veya boşanmanın sonuçlarına ilişkin anlaşamadıkları durumlarda açılır. Çekişmeli boşanma davasında, mahkeme tarafların delillerini toplar ve değerlendirir. Çekişmeli boşanma davası, anlaşmalı boşanma davasına göre daha uzun süreli ve daha masraflı bir süreçtir.
4) Avukat Desteği
Boşanma davası açacak olan eşin, boşanma dilekçesini boşanma alanında uzman bir avukat yardımıyla yazması önemlidir. Boşanma dilekçesinde boşanma sebepleri, velayet, nafaka, tazminat ve mal paylaşımı gibi taleplerin açıkça belirtilmesi gerekir.
Boşanma davası açacak olan eşin, dava duruşmalarına katılması veya avukatını vekil tayin etmesi gerekir. Anlaşmalı boşanma davasında her iki eşin de duruşmada hazır bulunması zorunludur. Çekişmeli boşanma davasında ise eğer avukat vekil edilmişse duruşmaya katılmak zorunlu değildir.
5) Dava Masrafları
Boşanma davası açacak olan eşin, dava masraflarını ve sürecini göz önünde bulundurması gerekir. Boşanma davası açmak için harç ve vekalet ücreti ödenmesi gerekmektedir. Boşanma davasının süresi ise anlaşmalı veya çekişmeli olmasına göre değişmektedir. Anlaşmalı boşanma davası 7-10 gün arasında sonuçlanırken, çekişmeli boşanma davası 1-1,5 yıl kadar sürebilmektedir. Dava masrafları davanın sonunda hakim tarafından taraflara yükletilebilir.
6) Boşanmanın Sonuçları
Boşanma davası açarken, boşanmanın sonuçlarına ilişkin taleplerinizi de dilekçenizde belirtmeniz gerekir. Boşanmanın sonuçları; velayet, nafaka, tazminat ve mal paylaşımı gibi konuları kapsar. Velayet, çocukların bakım ve eğitimini üstlenecek olan eşi belirler. Nafaka, ihtiyaç sahibi olan eşi veya çocukları maddi olarak desteklemek için diğer eşi yükümlü kılar.
Boşanma davası açacak olan eşin, çocukların velayeti konusunda hassas olması gerekir. Velayet hakimin takdirine bağlı olarak verilmektedir. Hakim velayeti verirken çocuğun üstün yararını gözetmek zorundadır. Eğer çocuklar varsa, boşanma sonrasında da ebeveynlik ilişkisinin devam edeceği unutulmamalıdır.
Boşanma davası açarken çocukların durumunu ihmal etmemek gerekir. Çocukların velayeti, nafakası, eğitimi, sağlığı gibi konular dikkate alınmalıdır. Çocukların üstün yararı hakim tarafından gözetilmelidir.
7) Koruma Tedbirleri
Boşanma davası açarken şiddet olaylarına karşı tedbirli olmak gerekir. Eğer eşlerden biri diğerine şiddet uyguluyorsa, bu durum derhal yetkili makamlara bildirilmeli ve koruma tedbirleri alınmalıdır.
8) Diğer Tedbirler
Aile konutunun eşlerden birine özgülenmesi: Eşler arasında boşanmaya karar verildiğinde aynı evde ortak yaşama devam edilmez. Bu sebeple evlilik birliği içerisinde oturulan aile konutunda hangi tarafın oturmaya devam edeceği sorunu ortaya çıkar. Mahkeme ise aile konutunda hangi eşin oturacağına tarafların mali durumlarına ve menfaatlerine bakarak karar verir. Aile konutunun kira olması veya diğer eşin üzerinde olması durumu özgülenme tedbirini etkilemez. Ayrıca aile konutunun kendisine özgülenmesini talep eden eşin boşanma davasında kusuru olup olmadığına da bakılmaz.
Mali konularda alınan tedbirler: Boşanma davası sırasında eşlerin mali açıdan hem birbirlerine zarar vermemeleri için hem de mali menfaatlerinin yok olmaması için mahkemenin verebileceği bazı tedbirler vardır. Bu mali tedbirler eşler arasında mal kaçırmanın önüne geçilmesi için uygulanır. Örneğin, aile konutunun satılması durumunda diğer eş mağdur olacağı için mahkemeden aile konutuna şerh konulmasına dair tedbir istenebilir.
Geçici velayetin verilmesi: Boşanma davası sırasında çocukların bakım ve korunması ile ilgili olarak hakim geçici velayeti hangi eşe vereceğine karar verir. Hakim bu kararı verirken çocukların üstün yararını esas alır. Geçici velayet kararı boşanma davasının sonucuna bağlı değildir ve kesinleşmez.
Tedbir nafakası: Boşanma veya ayrılık davası boyunca, kusur durumuna bakılmaksızın ihtiyaç içindeki eş ve çocuklar yararına hükmolunan bir nafaka türüdür. Eş yararına hükmedilebileceği gibi, çocuk yararına da hükmedilebilir.