İnternette Kişilik Haklarının İhlal Edilmesi

İnternette kişilik haklarının ihlali, internetten içerik çıkarılması ve içeriğin engellenmesi kavramlarına geçmeden önce birkaç konu hakkında ön bilgi vermekte fayda var. İnternet üzerinden kişilik hakları ihlali sadece internet ortamında yapılan hakaret veya aşağılayıcı ifadelerle değil, video, resim, haber, yorum ve diğer içeriklerle de meydana gelmektedir. Kişilik haklarının ihlal edildiğini düşünen kişi, kişilik haklarının ihlali nedeniyle genel hükümlere göre tazminat davası açabilecektir. Kişilik haklarının ihlali halinde bu tazminat hakkı saklı olmakla birlikte, kişi bu kişilik haklarına saldırı teşkil eden içeriğin kaldırılmasını da talep edebilir. Unutulmamalıdır ki, kişi hakarete uğramamış olabilir ve bu kişilik haklarına saldırma eylemi suç teşkil etmemiş olabilir. Ceza kanunlarına göre kişinin cezalandırılması farklı bir durum, içeriğin çıkarılması farklı bir durum, tazminat davası açılması farklı bir durumdur.

Nitekim internet ve sosyal medya yoluyla hakaret suçu cezaya çarptırılmasa bile yapılan fiil haksız fiil teşkil ettiğinden internet üzerinden yapılan fiil tazminatın önünü açacaktır. Unutulmamalıdır ki, her suç aynı zamanda bir haksız fiil olmakla birlikte, her haksız fiil bir suç teşkil etmemektedir. Bu nedenle kişi, ceza davasında suç oluşmadığı için cezalandırılmasa bile, haksız fiil sonucunda tazminata mahkûm edilebilir.

İnternetten İçerik Kaldırma

İnternetten içerik kaldırma kısaca, internette yayınlanan içerik nedeniyle hakları ihlal edilen kişilerden içeriğin kaldırılmasını talep etme hakkı olarak tanımlanabilir. Kişi, internet ortamında yayınlanan ve hukuka aykırı olan haber, yorum, video, ses, görüntü ve sair içeriklerin kaldırılmasını veya yok edilmesini talep edebilir. İnternet ortamında yapılan yayınların içeriğinden dolayı kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden gerçek ve tüzel kişi, kurum ve kuruluşların hakları, ile ilgili en kapsamlı düzenleme 2007 yılında 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ile yapılmıştır. İlk kez bu kanunla internet aktörlerinin (içerik sağlayıcı, yer ve erişim sağlayıcı, toplu kullanım sağlayıcı) tanımı yapılmış ve bu aktörlerin hak ve sorumlulukları belirlenmiş, yasada suçlar bakımından erişimin engellenmesi usul ve esasları düzenlenmiş ve internet ortamında yayınlanan içerik nedeniyle haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilere ilişkin; içeriğin yayından çıkarılmasını sağlama ve cevap hakkı uygulamalarına ilişkin usul ve esaslara yer verilmiştir.

İnternet Hukukunda Tanımlar

• İçerik sağlayıcı: İnternet üzerinden kullanıcılara sunulan her türlü bilgi veya veriyi üreten, değiştiren ve sağlayan gerçek veya tüzel kişilere verilen addır.
• Erişim sağlayıcı: Kullanıcılarına internet ortamına erişim sağlayan her türlü gerçek veya tüzel kişiye verilen addır.
• Yer Sağlayıcı: Hizmet ve içerik barındıran sistemleri sağlayan veya işleten gerçek veya tüzel kişileri tanımlar.
• İnternet ortamı: İletişim ve kişisel veya kurumsal bilgisayar sistemleri hariç, halka açık internet üzerinde oluşturulan ortamın adını,
• İnternet ortamında yayın: İçeriğine sınırsız sayıda kişinin erişebildiği internet ortamındaki verileri,
• Engelleme erişimi: Alan adından erişimin engellenmesi, IP adresinden erişimin engellenmesi, içeriğe (URL) erişimin engellenmesi ve benzeri yöntemler kullanılarak erişimin engellenmesine verilen ad,
• İçerik yayından kaldırma: İçeriğin sunuculardan veya barındırılan içeriğin içerik veya yer sağlayıcılar tarafından kaldırılması,
• URL adresi: İlgili içeriğin internette bulunduğu tam internet adresini ifade eder. Bir web sitesinin içerik ve barındırma bilgilerine açık kaynaklardan erişilebilir. Bu amaçla site sorgulama adresinden Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından oluşturulmuş açık kaynak sistem bulunmakta olup, buradan ilgili içerik ve yer sağlayıcı iletişim bilgilerine ulaşılabilmektedir.

İnternetten İçerik Kaldırma

İnternet ortamında yayınlanan içerik nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden gerçek ve tüzel kişi, kurum ve kuruluşlar içeriğe erişimin engellenmesini talep edebilir. Suç işlemek dışında, aşağıdaki hallerde internet ortamında yayınlanan içeriğin kaldırılmasına ilişkin içeriğe erişimin engellenmesi mümkündür:

• Yapılan yayının kişilik haklarını ihlal edici nitelikte olmalıdır.
• Yayınlanan içeriğin özel hayatın gizliliğini ihlal etmesi gerekir.

5651 sayılı Kanun’un 9. maddesi, internet ortamında yayınlanan içerik nedeniyle hakları ihlal edilenlerin içeriğin yayından kaldırılmasını talep etme hakkını düzenlemektedir. İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden gerçek ve tüzel kişiler, kurum ve kuruluşlar içerik sağlayıcıya, ulaşamamaları halinde yer sağlayıcıya başvurarak içeriğin düzeltilmesini talep edebilirler. uyarı yöntemiyle yayından kaldırılabilir veya doğrudan hakime başvurarak içeriğe erişimin engellenmesini isteyebilirler.

Özel Hayatın İhlali Nedeniyle İçeriğe Erişimin Engellenmesi

İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel yaşamının ihlal edildiğini iddia eden kişiler, doğrudan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na başvurarak içeriğe erişimin engellenmesine yönelik tedbirin uygulanmasını talep edebilir. Bu talepte; Hak ihlaline neden olan yayının açık adresi (URL), hak ihlalinin unsurlarının açıklanması ve kimlik bilgilerini ispatlayıcı bilgilere yer verilir. Bu bilgiler eksikse talep işleme alınmayacaktır. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı, bu talebin hayata geçirilmesini derhal Erişim Sağlayıcıları Derneği’ne bildirir. Erişim sağlayıcılar bu talebi derhal ve en geç dört saat içinde yerine getirmek zorundadır. Erişim engelleme, özel hayatın gizliliğini ihlal eden bir yayın, bölüm, bölüm, resim, video ile ilgili içeriğe (URL şeklinde) erişimin engellenmesi ile gerçekleştirilir. Erişimin engellenmesini talep eden kişiler, içeriği nedeniyle özel hayatın gizliliğinin ihlal edildiği gerekçesiyle sulh hakimi kararına erişimin engellenmesi talebini, talebin yapıldığı tarihten itibaren yirmidört saat içinde iletir. internette yayın. Hakim, internet ortamında yapılan yayının içeriği nedeniyle özel hayatın gizliliğinin ihlal edilip edilmediğini değerlendirecek ve kararını en geç kırksekiz saat içinde açıklayarak doğrudan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna gönderecek; aksi takdirde, erişimi engelleme önlemi otomatik olarak kaldırılır. Erişim engeline konu içeriğin yayından kaldırılması halinde sulh ceza hâkiminin kararı kendiliğinden hükümsüz hale gelir.