Tasarım Hakkı İhlalinde Tazminatın Belirlenmesine Yönelik Yargıtay Hukuk Dairesi Kararı

Yargıtay 11. Hukuk Dairesi  2020/1211 E. 2021/4183 K.


Taraflar arasında görülen davada Ankara 4. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 11.05.2016 gün ve 2013/266 – 2016/130 sayılı kararı onayan Daire’nin 23.10.2019 gün ve 2019/2915 – 2019/6624 sayılı kararı aleyhinde davacı-karşı davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirketin bayan takım elbise, bluz, pantolon, ceket vb. giyim ürünlerinin üretimini yaptığını, davalıların müvekkili şirketin yeni ve özgün ve sektöründe belli pazar payına sahip tasarımlarından yararlanarak ticari çıkar sağlamak amacı ile hareket ettiğini, davalı tarafça, müvekkilleri şirkete ait tescilli tasarımlara konu ürünlerin taklit edilerek satıldığını, tasarımların davalı tarafça kötü kalitede kumaştan ve kötü kesim, dikim, teknikleri ile taklit edilerek piyasada satıldığını, bu durumun hem haksız rekabet teşkil ettiğini hem de müvekkillerinin itibarına zarar verdiğini ileri sürerek davalı firma eylemlerinin, müvekkili firmaya ait 2011/05557, 2012/01596 ve 2013/02459 sayılı tescilli tasarımlarına tecavüz teşkil ettiğinin tespitine, 554 sayılı KHK’nin 52-b kapsamında şimdilik 3.000.- TL maddi, 5.000.- TL manevi ve 2.000.- TL itibar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 19.240.- TL olarak belirlemiş, karşı davanın reddini istemiştir.
Davalı Modanisa Elektronik Mağazacılık ve Ticaret A.Ş. vekili, asıl davanın reddini istemiş, karşı dava olarak davacı tasarımlarının yenilik taşımadığını ileri sürerek hükümsüzlüklerini talep ve dava etmiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamı uyarınca, asıl ve karşı davanın reddine dair verilen kararın asıl davada davacı-karşı davada davalı şirket vekilince temyizi üzerine karar Dairemizce onanmıştır.
Davacı- karşı davalı vekili, bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1-) Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisini ihtiva etmeyen davacı- karşı davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme itirazlarının reddi gerekir.
2-) Dava, endüstriyel tasarımdan doğan hakka tecavüzün tespiti ve tazminat istemine ilişkindir.
554 sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin Tasarım Hakkına Tecavüz Sayılan Fiiller başlıklı 48. maddesinde tasarım hakkı sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynısı veya belirgin bir şekilde benzerini yapmak, üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme akdi için icabda bulunmak, kullanmak, ithal etmek ve bu amaçlarla depolama, elde bulundurmak fiillerinin tasarım hakkına tecavüz sayılacağı düzenlenmiştir.
Somut olayda davacının, davalı Modanisa Elektronik Mağazacılık ve Tic. A.Ş. aleyhine delil tespiti talebi üzerine İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2013/79 D.İş sayılı dosyasına ibraz edilen bilirkişi raporunda, davalı şirketin işyerinde tespit edilen ve fotoğrafları çekilen bir kısım ürünlerin davacı adına tescilli bazı tasarımlar ile ayırt edilemeyecek derecede benzer oldukları ifade edildiği gibi, mahkemece görüşüne başvurulan bilirkişi heyeti tarafından da davalı Modanisa Elektronik Mağazacılık ve Tic. A.Ş.’nin kullanımındaki www.modanisa.com alan adlı web sitesinde satışa sunulan ürünler incelenmiş ve davalı şirketin web sitesinde satışa sunduğu bazı ürünlerin davacı adına tescilli bir kısım endüstriyel tasarımlar ile aynı görünüm özelliğine sahip oldukları yönünde kanaat belirtilmiştir. Davalı Modanisa Elektronik Mağazacılık ve Tic. A.Ş.’nin işyerinde ve web sitesinde incelenen ürünlerin kendileri tarafından satışa sunulmadığını ve satılmadığını iddia etmeyip kendisinin üretim yapmadığını bu ürünleri diğer davalı firmalardan tedarik ettiğini, savunmuş olduğu KHK’nın 48. maddesinde taklit tasarımlı ürünleri üretmek ve satmak eylemleri yanında, piyasaya sunmak ve icapta bulunmak eylemleri de tasarım hakkına tecavüz niteliğinde olup, davalı Moda Nisa A.Ş.’nin internet ortamında tasarıma tecavüz niteliğindeki malları satışa arz etmek ve ürünler üzerine fiyat koymak suretiyle icapta bulunması eylemlerinin de tecavüz niteliğinde olduğu kabul edilerek değerlendirme yapılması gerekir. Öte yandan davalı Moda Nisa A.Ş. tarafından, tasarıma tecavüz niteliğindeki ürünlerin diğer davalılardan temin edildiği ileri sürülmüş, davalı Sedat Kesek de bunu ikrar etmiştir. Tasarım hakkına tecavüzün tespiti, men ve ref’i davalarında mütecavizin kusuru aranmaz. KHK’nın 50. maddesi uyarınca tazminat sorumluluğu için kusurun varlığı şart ise de, tecavüze konu ürünü üretenlerin her halükarda kusuru var sayılır. Pardesü ve abiye kıyafet gibi ürün satıcılarının gerek ürün fiyatları, gerekse diğer giysilere göre daha nadir satılan ve seçenek özgürlüğü daha kısıtlı giysiler olması nedeniyle bunların tecavüz sonucu üretildiklerini bilebilecek durumda oldukları kabul edilmelidir. O halde mahkemece, davalı Moda Nisa A.Ş.’nin ticari defter ve kayıtları incelenerek, davalı Moda Nisa’nın bu üründen kaç adet satın alındığı ve sattığı, davalıların ise tasarım tecavüzü bulunan ürünlerden kaç adet ürettikleri / üretmiş olabilecekleri, bunlardan kaç adedinin Moda Nisa’ya, kaç adedinin başkalarına satıldığı hususlarında inceleme yapılması ve davacının yoksun kalınan kazanç konusundaki tercihi dikkate alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, Mahkemece hatalı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi yerinde olmamış, davacı- karşı davalı vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile Dairemizin 23.10.2019 gün ve 2019/2915- 6624 Esas- Karar sayılı onama ilamının kaldırılarak hükmün asıl dava davacısı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.


SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı- karşı vekilinin sair karar düzeltme isteminin REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı- karşı davalı vekilinin asıl davada davalı Modanisa Elektronik Mağazacılık ve Tic. A.Ş.’ye yönelik karar düzeltme itirazının kabulü ile Dairemizin 23.10.2019 gün ve 2019/2915- 6624 E.-K. sayılı onama ilamının kaldırılarak hükmün asıl dava davacısı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harcının karar düzeltme isteyen davacı karşı davalı’ya iadesine, 28.04.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

İnternet Ortamında Marka Hakkı İhlaline Yönelik Yargıtay Genel Kurul Kararı

Content Protection by DMCA.com

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir