Basın Özgürlüğü Kapsamında Hukuka Uygunluk Nedenleri
Basın özgürlüğü, sansürün en aza indirilmesine ve haber aktarmada kısıtlamaların azaltılmasına izin verir. Ancak bu ilkelerin hepsinin beraber uygulanması, basının özerkliğini sağlamak için yeterli değildir. Basının tarafsız ve tarafsız biçimde çalışmasını sağlamak için, habere uygunluk nedenleri, mağdurun rızası, kamu yararı, gerçeklik, güncellik ve ölçülülük ölçütleri gibi kurallar uygulanmalıdır. Basının özerkliğini ve tarafsızlığını sağlamak için, ilgili kurallar hakkında ayrıntılı olarak göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin, habere uygunluk nedenleri, başkalarının ya da kamuya zararlı bir durumu önlemek için haberin ifşa edilmesi gerektiği durumlarda haberlerin ifşa edilmesi için kullanılan ilkelerdir. Aynı zamanda, haberlerin gerçekliğinin ve doğruluğunun korunması için, haberin doğru ve güncel olması gerekmektedir. Ayrıca, basının kendi görevlerini yerine getirmek için, haberlerin ölçülü ve sorumlu bir biçimde kullanılması konusunda gerekli kuralların uygulanması gerekmektedir. Mağdurun rızası, haberin ifşa edilmeyeceği ve haber konusunda mağdurun rızası olmadan haber verilmeyeceği durumlarda da mevcuttur. Burada, haberin ifşa edilmesi mağdurun hakkının ihlali anlamına gelmez; konuyla ilgili olarak yayın yapmak özgürlüğü, mağdurun haklarının korunmasıyla sınırlandırılır. Kamuya yarar, kamuya zarar verecek haberlerin ifşa edilmemesinin korunması için de kurallar mevcuttur. Örneğin, kamuya zararlı, ülke güvenliğini veya huzurunu tehlikeye düşürecek haberlerin yayınlanmaması gerekmektedir. Aynı şekilde, kamuya yarar sağlayacak haberlerin, ülkenin güvenliğini ve huzurunu tehlikeye düşürecek olasılığın yokluğunda basında yayınlanması gerekmektedir. Gerçeklik, basında haberlerin doğru ve güncel olarak verilmesini gerektirir. Haberlerin doğruluğu ve güncelliği, habere konu olan kişi veya kuruma zarar veremeyecek şekilde kontrol edilerek sağlanmalıdır. Bunun için, haberlerin konusuyla ilgili verilerin toplanması, kaynakların denetlenmesi ve diğer gerekli incelemelerin yapılması gerekmektedir. Güncellik, haberlerin zamanında verilmesini gerektirir. Haberin erken ya da geç yayınlanması, yanlış izlenim oluşturabilir veya haberin konusuyla ilgili doğru bilgileri vermez. Ayrıca, güncel haberlerin basın özgürlüğü için önemli bir unsur olduğu düşünülmektedir. Ölçülülük, haber verme sürecine ilişkin kuralların uygulanmasını gerektirir. Ölçülülük ilkesi, haberin yayınlanmasının kısıtlandırılmaması ve haberin tarafsız bir biçimde yayınlanmasının sağlanması için kullanılan bir kuraldır. Haberlerin tarafsızlık ve özerklik ilkesine uygun olarak yayınlanması için, ölçülülük ilkesi göz önünde bulundurulmalıdır. Son olarak, özel hukuka uygunluk sebepleri, basında haber verilmesiyle ilgili özel hukuk kurallarının uygulanmasını gerektirir. Özel hukuk kuralları, başkalarının haklarının ihlal edilmesini ve kişisel gizlilik haklarının ihlal edilmesini önlemek için kullanılan kurallardır. Başkalarının haklarıyla ilgili konularda, özel hukuk kurallarının uygulanması, basın özerkliğini ve tarafsızlığını korumak için gereklidir. Yukarıda belirtilen ilkeler, basın özgürlüğünü ve tarafsızlığını sağlamak için uygulanmalıdır. Bu ilkelerin uygulanması, haberin tarafsız, gerçek ve ölçülü bir biçimde verilmesini sağlar. Bu, basının özerkliğini ve tarafsızlığını sağlar ve kamuya yarar sağlar.
