Yurtdışında Gerçekleşen Boşanmaların Türkiye‘de Tanınması
Boşanma, insanların maddi ve manevi olarak çok zorlu bir süreçtir. Boşanma, bir evlilik ya da yaşam birliği sona erdiğinde, çiftin her ikisinin de haklarını koruyacak biçimde bölüşmesi gereken mal varlıklarının, ödemelerin veya ödeme programlarının belirlenmesi gibi konuları içerir. Bir çiftin boşanma davasının yurtdışında gerçekleştirilmesi, Türkiye‘de tanınması gereken önemli bir konudur. Bu makale, bu konuda gerekli hukuki bilgileri sağlayacaktır.
Türkiye‘de boşanmaların tanınması konusunda, yabancı ülkelerin kararlarının Türkiye‘de geçerli olup olmadığı önemlidir. Yabancı ülkelerin boşanma kararlarının Türkiye‘de geçerli olması, yabancı ülkelerin evlilikleri konusunda verdiği kararların, Türkiye‘de kurulmuş bir mahkeme tarafından kabul edilmesi ile mümkündür. Ancak, Türkiye‘de geçerli olan boşanma kararı, yabancı ülkelerin boşanma kararlarının kabul edilmesi için bazı koşulları sağlaması gerektiğini göstermektedir. Türkiye‘de boşanma kararlarının geçerliliği için, öncelikle, boşanma kararının verildiği ülkede kişilerin evlenmek için gerekli olan koşulları sağlaması gerekir. Boşanma kararının verilmesi için, çiftin evlilik türüne bağlı olarak, ülkedeki mevzuata uygun bir evlilik töreni gerçekleştirmesi veya ülkenin evlilik türünde belirlenmiş olan başka bir prosedüre uyması gerekir. Türkiye‘de boşanma kararlarının geçerliliği için, boşanma kararının verilmiş olduğu ülkenin kararlarının, Türkiye‘de mevcut olan hukuk ilkeleri ile örtüşmesi gerekir. Türkiye‘de mevcut olan hukuk ilkeleri, Türkiye‘de boşanma kararlarının geçerliliğini destekleyen temel ilkeler olarak tanımlanabilir. Türkiye‘de boşanma kararlarının geçerliliği için, boşanma kararının verilmiş olduğu ülkede, çiftin boşanma konusunda yeterli bilgiye sahip olması gerekir. Boşanma kararının verilmesi için, çiftin, boşanma işleminin sonuçları hakkında bilgi sahibi olması ve boşanma yolu ile ilgili tüm seçenekleri anlaması gerekir. Yukarıda belirtilen koşullar sağlandığı takdirde, Türkiye‘de yabancı ülkelerin boşanma kararları geçerli olmaktadır. Bu durumda, Türkiye‘de boşanma kararlarının geçerli olması için, çiftlerin, boşanma işleminin geçerli olması için gerekli koşulları sağlaması ve bunların Türkiye‘de geçerli olan hukuk ilkeleri ile örtüşmesi gerekir.
7 Şubat 2018’de yürürlüğe giren yabancı adli veya idari makamlara ait kararların sicile işlenmesine ilişkin düzenleme ile nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerine yurtdışında boşanmış kişiler hakkında verilen boşanma kararlarını tanıma yetkisi verildi. Türkiye’de kolayca tanınabilir. Yurt dışında gerçekleşen bir boşanmanın Türkiye’de tanınması, kanun hükmünde kararname ile resmi olarak tanınmasının yolunu açmıştır. Türkiye’de sadece İl Nüfus ve Vatandaşlık Kurullarının talebi üzerine verilen boşanma kararlarının tanınmasından sonra boşanmalar kabul edilmektedir. Bu durumda taraflar yeniden evlenebilirler ancak boşanma kararından sonra velayet ve nafaka gibi kararların tenfiz edilebilmesi için boşanma kararının icrası gerekir. Türkiye’de yabancı boşanmaların tanınması, 2019 ile 2020 arasındaki temel fark olan yeni bir yasal düzenlemedir.
